Covid-19 devlet, siyaset ve başarı... İngiltere örneği
Bayram Başaran, İngiltere'nin Kovid-19'la mücadelede kazandığı zaferin arka planındaki yönetim prensipleri ve yöntemi irdeledi.
BAYRAM BAŞARAN >> EKO-ANALİZ
(AKAJANS) - İngiltere Covid-19 pandemi döneminde en çok konuşulan ülke oldu.
Önce sürü bağışıklığı politikası ve kısa sürede hızlı bir dönüş ve siyasetin çark etmesi. Hafta içinde 40 seneye yakın İngiltere’de yaşayan bir gazeteci dostumla saatlerce sohbet ettik.
İngiltere Covid-19 pandemisi konusunda ilk başta sürü bağışıklığı politikası ile büyük tepki topladı.
Vaka sayısı ölüm oralarının 67 milyon nüfusa rağmen rekor kırmadı ve sonuçta büyük yürüyüşler, kamuoyu baskısı sonucu siyaset çark etti.
Çift katlı otobüsler bile hastaneye dönüştürüldü
Nasıl oldu bu, diye sordum gazeteci dostuma.
Medya ve halk öyle bir baskı yapmış ki vakalar sonunda siyasileri de korkutmuş. Londra’nın meşhur çift katlı otobüsler bile hastaneye dönüştürülmüş.
Bu sırada şunlar da yaşandı: Oxford başta olmak üzere köklü üniversitelerin bilim adamları, Sağlık Bakanı’nın danışmanlarının bu suça ortak olmamak için istifa ederek baskı kurmaları ve yarı askeri bir kurum olan biyolojk savaşlara karşı koymak için hazırlık yapmak üzere Poton Down’da (askeriyenin içinde kurulan) Public Health England (İngiltere Kamusal Sağlığı Kurumu) Laboratuvarındaki bilim adamlarının yaptığı baskılar ve siyasetin çark etmesi.
Sonuç: Vaka, hasta ve ölümlerin hızla aşağı gelmesi. Bilim adamlarını başında olduğu kurumların siyasilerin üzerinde yaptığı baskılar ve kendi aralarında sağladıkları koordinasyon ve İngiltere bugün Avrupa’da normalleşme takvimini açıklayan ülke.
Aşıların alımı, aşılama öncelik yöntemi, nerede nasıl yapılacağı dağıtımını siyasiler değil, siyasilerden bağımsız bilim adamlarının oluşturduğu kurumların koordinasyonlu şekilde yapmışlar. Siyasiler yalnızca finansmanı sağlamış. Sonucunda, 2019 nüfus sayımında 58 milyon 2020 tahminlerine göre ise yaklaşık 67 milyon insanın yaşadığı İngiltere’de aşılanan insan sayısı geçen hafta 19 milyonu aşmış. Bununla da kalmadılar 407 milyon aşı siparişini de şimdiden verdiler halklarını korumak için.
Çin’den sonraki en başarılı ülke
Bizde tırmanırken İngiltere’de vaka ve ölümler hızla düştü. Pandeminin başladığı dönemde siyasiler ile dökülen İngiltere şimdilerde Çin’den sonraki en başarılı ülke.
Ve İngiltere normalleşme takvimini de açıkladı…
Özeti; siyasiler işi ehline bırakmak zorunda kaldı. Covit-19 savaşında başarı göründü.
Şu an yeni verilen aşı siparişi 407 milyon doz.
Normallaşme mi? İşte takvim:
İşte Başbakan Boris Johnson’un, dört aşamalı atılacak plan detayları;
ADIM – 1 – Öğretmenlerin tamamına yakını aşılandı tüm okullarda 8 Mart’tan itibaren öğrenciler sıralarına geri dönecek. Belirlenen bazı üniversiteler açılacak. Testler belirlenen süreçlerde yapılarak kontrol sağlanacak. Açık hava sporları; 2 kişi açık havada buluşabilecek.
ADIM – 1A – 29 Mart itibarıyla 2 farklı haneden kişiler en fazla 15 kişilik gruplar halinde parklarda veya bahçelerde buluşulabilecek ve açık hava sporlarına yeşil ışık yakılacak. Tenis kortları ve golf sahaları açılacak.
ADIM – 2 – Kısıtlamaların kolaylaştırılması – Kuaförlerin, berberlerin ve dış mekan kafe ve restoran salonları açılacak. 12 Nisan tarihinde 6 kişiye kadar buluşmalar mümkün olacak. Dükkanlar ve kütüphanelerle birlikte yüzme havuzları ve spor salonları faaliyetlerine geri dönecek.
ADIM – 3 – En erken mayıs ayından itibaren Ailelerin kapalı mekanda bir araya gelmesi kolaylaştırılacak.. İki ayrı hane halkı (6 kişiye kadar) 17 Mayıs tarihinden itibaren kapalı alanda görüşebilecek. Açık alanda buluşma 30 kişiye kadar mümkün oluyor. Sinema ve oteller açılıyor. Konserlere izin veriliyor ve spor müsabakalarında sosyal mesafe kuralı göz önünde bulundurularak seyircili yapılmasına başlanıyor. Turizm amaçlı seyahat imkanı açılıyor.
ADIM – 4 – En erken tüm kısıtlamaların kaldırılma ve hayatın normale dönme hedef tarihi 21 Haziran. Evden çalışma zorunluluğu ortadan kalkıyor, düğün ve cenazeler dahil spor müsabakalarında geniş toplulukların kontrollü sayılarda bir araya gelmesine izin veriliyor.
Peki biz ne yaptık, hani çok başarılıyız ya? Sondan başlayalım;
Okular 1 Mart’ta açılacak dedik hemen tarih değiştirdik 2 Mart Salı günü olsun diye. Gerçekten Covid-19 ile dalga geçer gibiyiz. Sanki 2 Mart’ta yani bir günde öğretmenler aşılanacak, okullara test sistemi mi kurulacak? Halen artışı hızı engellenemeyen vaka artışı daha büyük ivme kazanırsa, can kayıplarımız artarsa vebali kimin olacak?
Esnaf batıyor her yer kapalı ama siyasilerin katıldığı kongre salonları cenaze törenleri tıka basa dolu. Sağlık Bakanı “ Cenaze ve kongrelerin bu kadar vaka sayısını artıracağını tahmin edemedik, özür dileriz” diyor. “Özür vakaların ölümlerin önüne geçiyor mu Sayın Bakan.” demek geliyor içimden.
Bilim adamlarımız, bilim kurulu üyelerimiz nerede?… İstedikleri kadar toplansınlar sonuçta siyasilerin dediği oluyor, insanlar hastalanıyor ölüyor, ekonomik kayıp büyüyor, istifa eden bir bilim kurulu üyesi var mı? Ama İngiltere Bakan yardımcıları istifa edebiliyor halkının sağlığı için.
Hani Mustafa Kemal Atatürk’ün bir konuşması var ya “Din gibi temiz bir duygu politika gibi kirli oyunlara alet edilemez. Din ait olduğu yerde tertemiz vicdanlarda yaşamalıdır.” diye.
Ya halkın sağlığı…
Yok yok artık gerisini yazmayacağım ya….
Bakmadan Geçme
