13 bin yaşlının huzurevi sırası beklemesi muhalefetin gündeminde
Bakanlık verilerine göre 13 bin 331 yaşlının huzurevlerinde barınabilmek için sırada beklemesi TBMM gündemine taşındı.
(AKAJANS) - CHP İstanbul Milletvekili Dr. Sibel Özdemir, huzurevi ve yaşlı bakım hizmetlerine ilişkin çalışmaları mercek altına aldı.
Bakanlık verilerine göre 13 bin 331 yaşlı vatandaşın, huzurevlerinde barınabilmek için sırada beklediğini, üstelik bu bekleyişin hiç de kolay olmadığını ifade eden Özdemir, “Çünkü zor durumda kalan yaşlılar için bu süre yıllar sürebilmektedir. AÇSHB kuruluşlarının çoğunun dolu olup hatta bazı huzurevleri ek yatak uygulamasıyla kapasite üzerinde yaşlıya baktığı iddia edilmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
Özdemir, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk tarafından cevaplandırılması istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi.
TÜİK verilerine göre Türkiye’de yaşlı nüfus 2019 yılında 7 milyon 550 bin 727 kişi olduğunu hatırlatan Özdemir önergesinde, konuya ilişkin diğer rakamları şöyle paylaştı:
“Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise %9,1'e yükseldi. Yapılan nüfus tahminleri de ülkemizde yaşlı nüfusun artış trendini devam ettireceğini göstermektedir. Nüfus projeksiyonlarına göre yaşlı nüfus oranının 2023 yılında %10,2, 2030 yılında %12,9, 2040 yılında %16,3, 2010 yılında %22,6 ve 2080 yılında %25,6 seviyesine çıkacaktır.”
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (AÇSHB) tarafından yaşlılara yönelik uzun dönem bakım hizmetleri kurumsal hizmetler olan huzurevi ve huzurevi yaşlı bakım rehabilitasyon merkezleri ile toplum destekli bakım hizmeti olan yaşlı yaşam evlerinde sunulduğunu hatırlatan Özdemir şunları kaydetti:
“Bakanlığın hazırladığı “Yaşlı Nüfusun Demografik Değişimi (2020)” raporuna göre, yaşlı nüfusun artmasının ülkelerin bakım yükünü artırmakta, bakım finansmanı için gerekli planlamaları yapmalarını ve altyapılarını günün koşullarına göre hazırlamalarını gerekmektedir. AÇSHB'na bağlı Engelli ve Yaşlı Bakım Genel Müdürlüğünün "Genel Müdürlüğümüze Bağlı Huzurevleri” tablosunda; bugün Türkiye'de 15.649 kapasiteli 153 huzurevi hizmet vermektedir. Ancak, bu kapasite yeterli değildir ev talebi karşılamamaktadır.”
Cevap bekleyen sorular
Sibel Özdemir, Bakan Selçuk’a şu soruları yöneltti:
"1) AÇSHB Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğünün hazırladığı “Yaşlı Bakım Kuruluşları Yatırım Programında (2016-2019)", Türkiye genelinde Bakanlık imkânlarıyla 41 yeni huzurevinin yapımının sağlanıp toplamda 182 huzurevinin yaşlıların kullanımına sunulacağı ilan edilmiştir. Ancak 2020 itibariyle Bakanlığa bağlı hizmet veren huzurevi sayısı 153'de kalmış ve 28 huzurevi hizmete alınmamıştır. 2020 yılının Türkiye'sinde 13.331 yaşlı vatandaşımız huzurevinde barınmak için sıra beklerken bahse konu yatırım programında taahhüt edilen huzurevi sayısı hedefin gerçeklememesinin gerekçesi nedir?
2) Bugün hangi illerimizde AÇŞGB'na bağlı huzurevi veya yaşlı bakımevi bulunmamaktadır? Bakanlığa bağlı huzurevi veya yaşlı bakımevi bulunmayan hangi iller hangi tarihlerde huzurevine sahip olacaktır? Bu konuda bir çalışma var mıdır?
3) İllere göre yaşlı nüfus projeksiyonu var mıdır? Yaşlı bakım hizmetlerine yönelik bina ve istihdam (yaşlı bakım eğitimi) projeksiyonu yapılmış mıdır?
4) AÇSHB kuruluşlarının çoğunun dolu olup hatta bazı huzurevlerinin ek yatak uygulamasıyla kapasitelerinin üzerinde yaşlıya baktığı iddiası doğru mudur? Şayet bu iddia doğru ise hangi huzurevi veya yaşlı bakımevlerinde ek yatak uygulaması yapılmaktadır?
5) AÇSHB’nın “Türkiye'de Yaşlılara Yönelik Hizmetler, Kurumsal Yaşlı Bakımı ve Kurumsal Yaşlı Bakımında illerin Durumu -2018” raporunda kaydedilen; “ASPB yatırım programında bulunan kuruluşların teknik konular vb. nedenlerle hızlıca bitirilememesi, buna karşın sosyoekonomik nedenlere bağlı olarak kurum bakımı taleplerinde her geçen yıl artış olması nedeniyle yatırım programındaki mevcut kuruluşların bitmesi hâlinde dahi yeni yatırımlara ihtiyaç duyulmaktadır.” ve “Alzheimer/Demans gibi farklı özelliklere sahip yaşlı gruplara hizmet veren ihtisas yaşlı bakım kurumlarına ilişkin mevzuat ve hizmet sunumunda yetersizlik bulunmaktadır.” şeklindeki tespit ve uyarılara yönelik hangi somut çalışmalar yapılmıştır? Bugün ülkemizde hangi illerde ve hangi özelliklere sahip yaşlılar için ihtisaslaşmış yaşlı bakım kurumu hizmet vermektedir?
AÇSHB, yıllar itibariyle toplam kaç yaşlının özel bir huzurevinde barınması için hizmet alımı yapmıştır? Bu hizmet alımı için yıllara göre ayırdığı bütçe nedir? Bir yaşlının huzurevinde barınması sürecinde devlete ve özel sektöre ekonomik maliyeti bugün itibariyle ortalama olarak nedir?
7) Bugün İstanbul'da 2.431 yaşlı vatandaşımızın AÇSHB bünyesindeki huzurevinde kalabilmek için sırada beklediği ve AÇSHB’nın taahhüt ettiği huzurevlerini inşa etmediği bir süreçte, Heybeliada Sanatoryumu'nun AÇSHB Engelli ve Yaşlı Hizmetler Genel Müdürlüğüne tahsis edilmesine yönelik Bakanlığınıza bir öneri gelmiş midir? Böyle bir değerlendirme gündeminizde midir* Istanbul'da yaşlıların huzurevinde barınma bulamadığı ve zor koşullarda sırada beklediği de ortadayken Heybeliada Sanatoryumu'nun Bakanlığınız bünyesine alınması yönünde bir talebinin veya girişiminiz olmuş mudur?"
Bakmadan Geçme
