- Haberler
- Ekonomi
- Devalüasyon ve faiz mi enflasyon sebebi yoksa enflasyon mu faiz ve devalüasyon sebebi?
Devalüasyon ve faiz mi enflasyon sebebi yoksa enflasyon mu faiz ve devalüasyon sebebi?
'Yumurta mı tavuktan, tavuk mu yumurtadan?' misali… Devalüasyon ve faiz mi enflasyon sebebi yoksa enflasyon mu faiz ve devalüasyon sebebi? Ekonomi basınının duayen ismi Bayram Başaran, ekonomi okumamış birinin dahi anlayacağı bir dilde anlatmaya çalıştı.
BAYRAM BAŞARAN >> EKO-ANALİZ
(AKAJANS) - Değerli dostlar, şimdi size kısaca durumumuzu ve hatalarımızı ekonomi okumamış birinin dahi anlayacağı bir dilde anlatmaya çalışacağım
Devalüasyona yani alım gücümüzün düşmesine neden olan faiz değil, enflasyondur.
Faiz düştüğünde enflasyonun düşmeyeceğini "Ekonomiye Giriş" dersi alan herkes bilir. Ama ekonomi okumayanlar için daha anlaşılır bir dille anlatayım: Enflasyonun 2 ana nedeni vardır. Birincisi; az üretim buna karşılık çok taleptir. Bir malı beş kişi isterse o zaman satan o malın fiyatını artırır. Dolayısıyla parası yeten alır yetmeyen alamaz. Ama aynı maldan satın aldığınız yerde 10 tane olmuş olsaydı. Satıcı malım çabuk satılsın diye fiyatını artıramazdı, hatta indirim yapardı...
Diğer neden ise pazarı yöneten devletin topladığı vergileri çarçur etmesi nedeniyle sürekli daha fazla paraya ihtiyaç duyması ve halktan ve üretenden daha fazla vergi toplaması ve üretenin maliyetini artırdığı gibi tüketenin de cebindeki paranın daha fazlasını vergiler ile alıp tüketim gücünü azaltmasıdır. Bu para için de geçerli. Devlet piyasalardan sürekli borçlanıyor. Piyasadaki para azaldıkça para pahalanıyor. Bu da basit mantıkla faizin artmasına neden oluyor. Bu devlet için de geçerli.
Bu durum, dövizi de aynı şekilde etkiliyor. Sizin kaynaklarınızı en verimli kullanmayan devlet Türk lirasının değer düşmesin, satın alma gücü düşmesin diye çok fazla TL basamıyor. Bu kez harcamalarını kontrol etmek yerine mantıklı yapma yerine halk tabiri ile ayağını yorganına göre uzatma yerine har vurup harman savurunca bu kez ne oluyor? Hem dışardan para bulmakta zorlanıyor hem de yedek akçelerinizi, bir başka deyişle hami dedelerimizin ‘Yahu bu benim kefen param, buna dokundurtmam’ dedikleri parayı yani zor günler işin biriktirdiğiniz dövizini başlıyor harcamaya.
Sonuçta ne oluyor?
1- Enflasyon artıyor. Bu fakirlik demek
2- Devalüasyon artıyor, bugünkü gibi dolar fırlıyor
3- Faizler artıyor
O zaman neymiş; faiz sebep değil sonuçmuş. Devalüasyon sebep değil; sonuçmuş...
O zaman sizin ekonomik değişim dönüşümü, yani ekonomik reformu buna göre yapmanız lazım temelde.
Tali dediğimiz bunları tetikleyen nedenler yok mu var tabii ki. Mesela sözüne güvenmediniz, ileride ben ödeyemem deyip size kabadayılık edecek birine borç verir misiniz? Vermezsiniz? O zaman sözüne güvenilir olmak adaletine inanılır olmanız gerekiyor. Bu da hukuk sistemi ve adalet demek. Adalet sisteminizin hukuk düzeninizin hem yasal olarak hem de uygulama olarak güvenilir inanılır olması gerek...
Bütün bunları alt alta koyduğunuz zaman
Faiz ve devalüasyonun neden değil sonuç olduğunu görürsünüz...
Özeti budur...
-
enflasyon
-
faiz
-
döviz
-
devalüasyon
-
zam
-
tcmb
-
merkez bankası
-
ekonomi
-
bayram başaran
-
recep tayyip erdoğan
Bakmadan Geçme
